Drie keer drie is negen. “Volgens Bartjens”, voegen mensen er soms aan toe. Die uitdrukking verwijst naar de Amsterdamse schoolmeester Willem Bartjens. Hij schrijft in 1604 een rekenboekje dat eeuwenlang wordt gebruikt op scholen – ook in Delft. Nog in 1781 wordt hier het ‘Cyfer-boek’ van Bartjens gedrukt. Dat gebeurt op initiatief van de Kamer van Charitate, de Delftse instelling voor armenzorg. Waarom zou die dat doen?
Het antwoord staat op de titelpagina: voor gebruik in de armenscholen. De Delftse Kamer onderhoudt er in Delft maar liefst drie: aan de Lakengracht (nu de Raam), in de Achtersack en op het Sint Agathaplein. Hier kunnen kinderen terecht uit gezinnen waar geen geld is om een privéschool te betalen. Onderwijs wordt gezien als een prima middel om ervoor te zorgen dat kinderen later hun eigen brood kunnen verdienen. En dus niet om ondersteuning hoeven aan te kloppen bij diezelfde Kamer. Bij het onderwijs aan armen gaan liefdadigheid en eigenbelang dus hand in hand.
Lees meer: Volgens Bartjens – Stadsarchief Delft
